Theo tự thuật của Aleksandr Sergeyevich Pushkin, ông sáng tác Ruslan và Lyudmila trong giai đoạn 1818-20, tức là khi vừa tốt nghiệp trường Trung học Hoàng Thôn. Mà theo Pushkin, công việc này giản dị chỉ là tiêu khiển trong những ngày sống "bơ phờ nhất" (самую рассеянную). Vả lại, lúc ấy thể trạng ông không ổn định gì lắm.

Ông đã dựa chủ yếu vào thi pháp Ludovico Ariosto trong trứ tác Chàng Orlando phẫn nộ (Orlando furioso) để biên soạn Ruslan và Lyudmila. Vốn dĩ Pushkin đã đọc Orlando qua bản dịch Pháp ngữ từ thời còn học và lấy làm rất hào hứng, hơn nữa, cội nguồn Orlando cũng ở Trường ca Roland.

Tuy nhiên, theo khảo cứu ở hiện đại hậu kì, để hoàn thành Ruslan và Lyudmila, Aleksandr S. Pushkin đã bổ sung những cảm hứng từ tác phẩm Voltaire, Mikhayl Kheraskov, Nokolay Karamzin, Nikolay Radishchev, hay những giai thoại tráng sĩ Yeruslan Lazarevich[2].

Cũng theo nghiên cứu, một vấn đề sau rốt là Aleksandr S. Pushkin đã thử thách văn tài chớm nở bằng cách hí phỏng bài tình thi Mười hai trinh nữ say ngủ (Двенадцать спящих дев) của thi hào Vasily Zhukovsky. Vì thế, ngay sau khi đọc ấn bản Ruslan và Lyudmila, Zhukovsky đã gửi tặng Pushkin bức chân dung mình kèm lạc khoản "Thầy chiến-bại tặng trò chiến-thắng" (Победителю-ученику от побеждённого учителя), nên có thể coi là một thành công về mặt thi pháp của Pushkin. Tuy nhiên, tới đầu thập niên 1830, khi suy xét lại quãng đời thanh xuân của mình, ông than rằng đấy chỉ là "trò vụng dại" (в угоду черни).